Onderricht in de Billingsmethode

Inleiding

De anatomie van de vrouwelijke vooortplantingsorganen is te zien in Figuur 1.

Gedurende de dagen die voorafgaan aan de ovulatie, komt slijm vrij aan de schede-uitgang wanneer de vrouw rechtop staat en wanneer zij rondloopt. Het slijm wordt waargenomen aan de schede-uitgang:

  1. Door het veranderende gevoel aan de schede-uitgang gedurende de dag.

  2. Door het waargenomen slijm van tijd tot tijd te inspecteren.

Aan het einde van elke dag worden de observaties opgetekend.

Het patroon van vruchtbaarheid is een veranderend patroon.

Het patroon van onvruchtbaarheid is een niet veranderend patroon.

Beide patronen volgen de hormonale patronen die bepalend zijn voor de overleving van zaadcellen en de bevruchting.

Reproductive Organs

Figuur 1. De vrouwelijke geslachtsorganen.

Een kaart

De observaties van de meest vruchtbare eigenschappen gedurende de dag worden ‘s avonds genoteerd. Inwendig onderzoek aan de baarmoedermond moet achterwege blijven, omdat het verwarring kan wekken. De eerste periode, die meteen begint, duurt gewoonlijk 2 - 4 weken. In deze periode dient geen genitaal contact plaats te vinden, zodat de observaties niet worden beïnvloed door afscheiding die het gevolg is van seksueel contact. Trefwoord descriptoren voor de dagelijkse observatie worden ingevoerd.

De volgorde van waarnemingen vormen een staafdiagram. De hoogte van elke staaf geeft het niveau van de vruchtbaarheid.

De verklaring van de staafdiagram worden gegeven op de pagina Kaarten - visuele registratie.

Menstruatie wordt aangegeven met een rode staaf (Figuur 2).

(Hevige bloeding camoufleert het slijm wanneer de ovulatie vroeg plaatsvindt.)

Regel 1: Vermijd seksuele gemeenschap op dagen met hevige bloeding gedurende de menstruatie.

Figuur 2. Figuur 2. Menstruatie, aangeduid met een rode staaf.

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Piek

 

mogelijk_vruchtbare

 

wachten

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het Onvruchtbaar Basispatroon

Na de menstruatie wordt de baarmoederhals afgesloten door een compacte, dikke slijmprop die de doorgang van zaadcellen in de baarmoederhals.

Er is geen slijm dat de baarmoederhals verlaat en de uitgang van de schede voelt droog aan. Er wordt niets gevoeld en niets gezien. Het noteren van deze observatie wordt gedaan met een bruin staaf (Figuur 3).

Figuur 3. Onvruchtbaar Basispatroon van droogte. Er komen geen zaadcellen in de baarmoederhals vanwege een dikke, compacte slijmprop.

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Piek

 

mogelijk_vruchtbare

 

wachten

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

droog

droog

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het onvruchtbaar basispatroon is een niet veranderend patroon en wijst op inactiviteit van de baarmoederhals. In cycli van gemiddelde lengte wordt dit herkend door:

  1. Onveranderlijk droog (Fig.3), of

  2. Droge schede-uitgang met een kleine hoeveelheid zichtbaar slijm dat elke dag hetzelfde is. Fig. 4 toont een onvruchtbaar basispatroon van slijm. Drie cycli zijn bestudeerd (4a, 4b, 4c) om het keerpunt van (i) het gevoel of (ii) het verschijnen van slijm, of van beiden, correct vast te stellen.

De eierstokken zijn in een rustfase.

Regel 2: Om de andere avond is seksuele gemeenschap mogelijk wanneer de dagen herkend zijn als onvruchtbaar. (Onvruchtbaar Basispatroon).

Na geslachtsgemeenschap kan er zaadvloeistof uit de schede lopen. Dit kan tot 24 uur duren en aangevoeld worden als vochtigheid aan de schede-uitgang.

Figuur 4 (a) - (c). Onvruchtbaar basispatroon van slijm blijft dag na dag, cyclus na cyclus hetzelfde [aanvankelijk aangegeven met een crème staaf (4a, 4b)  maar daarna aangegeven met een hel bruin staaf wanneer het patroon wordt herkend als niet veranderend (4c)]. Er komen geen zaadcellen in de baarmoederhals vanwege de slijmprop.

 

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

4(a)

Piek

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

 

 

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4(b)

Piek

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

 

 

 

 

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

droog

droog

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

 

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4(c)

Piek

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Keer

Figuur 5 toont dat de eierstokken nu actief zijn en oestrogeen aanmaken, dat de baarmoederhals aanzet tot activiteit. Er wordt vloeibaar slijm geproduceerd en dit maakt de slijmprop los zodat zaadcellen nu de baarmoederhals kunnen binnendringen. Er is nu een verandering in het aanvoelen: van droog tot niet langer droog aan de schede-uitgang en dit wordt op de kaart aangegeven met een crème staaf.

Regel 3: Vermijd seksuele gemeenschap op elke dag met afscheiding of bloeding die het Onvruchtbaar Basispatroon onderbreekt. Tel daarna 3 dagen met Onvruchtbaar Basispatroon alvorens weer seksuele gemeenschap te hebben op de vierde avond. Regel 2 blijft gelden.

Figuur 5. Het keerpunt in het gevoel aan de schede-uitgang, van droog (bruin staaf) naar niet meer droog (crème staaf ). Zaadcellen kunnen nu de baarmoederhals binnendringen.

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Piek

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

droog

droog

kleverig

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

troebel

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ook wanneer er een Onvruchtbaar Basispatroon van slijm aanwezig is (Figuur 6), zijn de eierstokken actief geworden. Het keerpunt wordt aan de schede-uitgang opgemerkt die anders aanvoelen, wat een teken is dat de zaadcellen nu kunnen binnendringen in de baarmoederhals.

>Figuur 6. Omslagpunt in het gevoel aan de schede-uitgang van een onvruchtbaar basispatroon (hel bruin staaf ) naar slijm dat vochtig aanvoelt en er vlokkig uitziet (crème staaf). Zaadcellen kunnen nu de baarmoederhals binnengaan.

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Piek

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

vochtig

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

weinig slijm

troebel

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sequentie van Verandering

Figuur 7 toont het veranderende patroon als teken van de vruchtbare periode (het Onvruchtbaar Basispatroon was onveranderlijk). De eierstokken produceren steeds gotere hoeveelheden oestrogeen. Het slijm verandert van kleverig naar slijm dat een nat en glibberig gevoel geeft. Heldere slierten slijm kunnen worden opgemerkt. De maximale hoeveelheid slijm kan afnemen maar een glibberig gevoel kan nog ongeveer twee dagen blijven. De laatste dag met het glibberige gevoel is de meest vruchtbare dag in de cyclus en wordt de Piek genoemd omdat het de piekdag is van de vruchtbare periode en gepaard gaat met een verhoogde gevoeligheid en zwelling van de schaamlippen. Progesteron productie begint.

Figuur 7. De Piek, de laatste dag van het glibberig gevoel wordt aangegeven met een kruisje (x) op de crème staaf. Zie Figuur 8 "Dag 1 nà de Piek".

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Piek

 

X

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

 

 

 

 

1

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

droog

droog

kleverig

nat

glibberig

glibberig

glibberig

glibberig

kleverig

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

troebel

 

 

helder sliert

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De Piek ligt heel dicht bij het moment van de ovulatie. . De zaadcellen zich kunnen voortbewegen. Deze bereiken snel het laatste deel van de eileider, waar de eicel wacht om bevrucht te worden (Figuur 8).

De eierstokken produceren al progesteron terwijl de follikel zich voorbereidt om de eicel los te laten in de eileider. Het onderste deel van de baarmoederhals wordt geactiveerd door progesteron om een dik, kleverig slijm voort te brengen gedurende de volgende 3 dagen, dat geleidelijk het baarmoederhalskanaal zal afsluiten. Het progesteron heeft invloed op het slijm zodat de vrouw een verandering waarneemt in het gevoel aan de schede-uitgang, zij voelt deze aan als droog of kleverig

Figuur 8. Dag 1 na de piek. De ovulatie heeft plaatsgevonden (of is op handen) en het gevoel aan de schede-uitgang wordt aangegeven met een genummerde bruin of hel bruin staaf. De Piek wordt dus vastgesteld de dag nadatde veranderingen duidelijk zijn.

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Piek

 

X

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

 

 

 

 

1

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

droog

droog

kleverig

nat

glibberig

glibberig

glibberig

glibberig

droog

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zichtbaar_worden

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

troebel

 

 

helder sliert

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De Luteale Fase

Figuur 9 illustreert de luteale fase van de cyclus, waarin vanaf de vierde dag na de piek (de laatste dag van het glibberig gevoel aan de schede-uitgang) de baarmoederhals is afgesloten door een dikke slijmprop, waardoor zaadcellen niet kunnen binnendringen in de baarmoederholte.

Regel 4 (De Piekregel): Vanaf het begin van de vierde dag na de Piek, tot aan het einde van de cyclus is seksuele gemeenschap mogelijk op elke dag en elke tijd.

Figuur 9. Op de 4e dag na de Piek is de eicel afgestorven. Er kunnen geen zaadcellen in de baarmoederhals. Bruin staaf of hel bruin staaf worden gebruikt. De eicel is verdwenen, de vrouw is in een onvruchtbare fase.

dag

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

Piek

 

X

 

mogelijk_vruchtbare

 

 

 

 

 

 

 

1

2

3

 

wachten

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

onvruchtbaar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gevoel

nat

nat

nat

kleverig

droog

droog

droog

droog

droog

droog

kleverig

nat

glibberig

glibberig

glibberig

glibberig

droog

kleverig

kleverig

kleverig

droog

droog

droog

droog

droog

vochtig

droog

droog

droog

droog

zichtbaar_worden

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

troebel

 

 

helder sliert

 

 

 

 

 

 

 

troebel

troebel

troebel

 

troebel

 

 

 

 

De menstruatie (Figuur 10) kondigt het einde aan van de cyclus, gewoonlijk 11 - 16 dagen na de ovulatie, en ook de start van de volgende cyclus. De slijmprop heeft de baarmoederhals verlaten waardoor bloed uit de baarmoeder naar buiten kan. De eierstokken zijn nu weer in rust.

Figuur 10. Menstruatie heeft gewoonlijk plaats 11 - 16 dagen na de ovulatie.

Uitgestelde ovulatie - de verlengde    pre-ovulatiefase en het Onvruchtbaar Basispatroon

De ovulatie wordt vaak vertraagd in tijden van spanning, tijdens borstvoeding en in de premenopauze.

Het Onvruchtbaar Basispatroon is een onveranderlijk patroon, waargenomen gedurende een periode van minstens twee weken, met een van de volgende kenmerken:

  1. geen slijm (droog aan de schede-uitgang); ofwel

  2. een onveranderlijke afscheiding aan de schede-uitgang, gepaard met een laag onveranderlijk oestrogeenniveau; ofwel

  3. een kombinatie van (1) en (2): de afscheiding blijft onveranderd gedurende twee weken van observatie en wordt onderbroken door droge dagen.

De regels van de Billingsmethode

  1. Om zwanger te worden:
    Pas de begindagenregels toe. Daardoor kan verandering naar het vruchtbare slijmpatroon worden herkend. Stel seksuele gemeenschap dan uit tot glibberig slijm verschijnt. De volgende paar dagen zijn de meest vruchtbare. Seksuele gemeenschap zou dan plaats moeten vinden terwijl het glibberige slijm aanwezig is en gedurende één of twee dagen na de Piek.

  2. Om zwangerschap uit te stellen; Deze regels zijn als volgt:

De Begindagenregels

Regel 1: Vermijd seksuele gemeenschap op dagen met hevige bloeding gedurende de menstruatie.

Regel 2: Om de andere avond is seksuele gemeenschap mogelijk wanneer de dagen herkend zijn als onvruchtbaar. (Onvruchtbaar Basispatroon)

Regel 3: Vermijd seksuele gemeenschap op elke dag met afscheiding of bloeding die het Onvruchtbaar Basispatroon onderbreekt. Tel daarna 3 dagen met Onvruchtbaar Basispatroon alvorens weer seksuele gemeenschap te hebben op de vierde avond. Regel 2 blijft gelden.

De Piekregel

Regel 4: Vanaf het begin van de vierde dag na de Piek, tot aan het einde van de cyclus is seksuele gemeenschap mogelijk op elke dag en elke tijd.